Çanakkale Haber

Filiz Yıldız Arçukoğlu
Köşe Yazarı
Filiz Yıldız Arçukoğlu
 

DÜNYADA HÜKMEDEN KADINLAR / DİĞER YARIMIZ 6. Bölüm

İnsanlık tarihine damgasını vurmuş, hükümdarlığı süresince başarılar elde etmiş, halk tarafından sevilmiş kadınlara baktığımızda çok önemli ve değerli isimlerle karşılaşıyoruz… Sayıları mı ? …çok fazlaymış , demek yeterli mi ? Yapısı ve geleneği gereği anaerkil olan toplumların haricinde, hükümdarlıklarının çok büyük sevinçle karşılanmadığını da anlayabildiğimiz, bilgisini edindiğimiz bu  kadınlar, klasik taht kavgalarının yanı sıra cinsiyetleri yüzünden de ilave mücadeleler vermek durumunda kalmışlar.. Yazmak, araştırmak, okumak gerekli.… Gerekli; çünkü diğer yarımıza yapılan haksızlığı anlayabilmek adına, dünya barışına yeniden kavuşabilmek adına ve sevginin tamamlanabilmesi adına….   Hangisinden başlasak, bahsetsek…   Nefertiti veya Kleopatra'dan da kat be kat güçlü olan, Bir erkek firavunu saf dışı bırakıp 21 sene koca Mısır'ı yöneten bir kadın. İnanması güç de olsa, günümüzden neredeyse otuz beş asır önce bunu başarabilen bir kadın vardı…. Piramitlerin Kızı'. Hatşepsut… Kocası erkek çocuk doğurmadı diye üzerine dansöz bir kadın getirip ,ondan olan çocuğu kendi evladı gibi bakan kadın… Olası bir isyanı engellemek için bir erkek gibi giyinmek zorunda kalan kadın. Diğer firavunlar gibi törenlere katıldı ve takma sakallık kullandı. Döneminde birkaç kez karşı sesler çıkar gibi olunca orduyu toparlayarak sefere çıktı. En önde savaşıp halkına cesur olduğunu kanıtladı. Hatşepsut'un iktidarındaki Mısır çok zengindi. Çünkü döneminde pek çok hammadde kaynağı bulundu. Mimari ve taşımacılık oldukça gelişmişti…İzleri kolay kolay silinmedi hep hatırlandı.   Mısır dili, Yunanca, Arapça, Farsça, İbranice ve Latince bu diller arasında olan 9 dil bildiği ve matematikte yetenekli olan çok zeki bir kadın Kleopatra… Nedense Günümüzde sadece güzelliğinden ve güzellik sırlarından bahsedilen kraliçe.…Yaşadığı zamanda ülkesini dağılmaktan ve hak olan iktidarda kalan kraliçe hakkında bir rivayete görede aslında çirkindi ama …diye de söylemlere başlayan gereksiz cümleler…ne dersek diyelim sonuçta tarihte hükmeden kadın olarak geçmiş .. o dilden dile dolaşan - Asur Kraliçesi ve Tanrıçası, MÖ 9. yüzyıl "Erkek düşkünü", "utanmaz" Kraliçe Semiramis'in efsanelere konu asma bahçeleri arasında, tarihsel bir aşk ilişkisi bulunduğu pek bilinmese de, öyküsü binlerce yıldır halkın dilinden günümüze aktarılan Semiramis….İllaki kadın olmaktan kaynaklı yüklenilen varsayımlar erk dilinde hep en öne çıkarılır. Evet vardı başarılıydı ama demek çk mu zor? Çin tarihinde Kadını ikinci plana atan geleneksel görüşleri yıkan ve tahta çıkan kadın;, Wu Zetian. 683'te imparator hayata veda ettiğinde, Wu Zetian artık gelecek imparatorları tayin eder duruma gelmişti ve halkın isteği ile tahta çıktı…. Tang Hanedanı'nı ortadan kaldırdı, amacı hükümdarlığı kendi soyundan devam ettirmekti. Wu Zetian devrinde ekonomik ve kültürel alanda Çin'in durumu gayet iyiydi. Bürokraside bir dizi değişikliğe gitti … Bitmedi… Aquitaine’li Eleanor 1122-1204 Fransa’nın ilk Kraliçesi güzelliği ve çekiciliğiyle dikkat çekmesini yanı sıra politika üzerinde oldukça etkiliydi. Oğulları Aslan Yürekli Richard ve John İngiltere’nin güçlü krallarıydı. Aile bağları sayesinde tüm Avrupa’yı kontrol etti. Elizabeth I 1533-1603. İngiltere’nin ‘Altın Saçlı Kraliçesi’ ülkeyi yok olmanın eşiğinden kurtardı ve bir dünya impratorluğu haline getiren ilk adımların atılmasında büyük rol oynadı. Büyük Katerina 1729-1796 . Rusya’yı 18’inci yüzyılının en büyük gücü haline getiren , büyük çariçe zamanında yüz binlerce kilometrekarelik alan fethedildi. Rus İmparatorluğunun sağlam temelleri onun zamanında atıldı. Liliu Kamakaeha ,  Hawaii'nin ilk ve fiilen hüküm süren tek kraliçesi. Aynı zamanda, 1898'de ABD'nin ilhak ettiği adaların son bağımsız hükümdarı olan kadın… Kraliçe Victoria 1819-1901. İngiltere´yi güneş batmayan imparatorluk yapan kraliçe. İslam tarihindeki en önemli ve en tanınmış kadın hükümdarlar ; Raziyye ve Şeceret üd-Dür, ikisi de Türk asıllıydı, Türkçe konuşurlardı. Raziyye iktidarı 1236’da Delhi’de, Şeceret üd-Dür 1250’de Mısır’da ele geçirdi. Raziyye bin-Şemsüddin İltutmuş, babası Delhi Sultanı Elam Hanın tahtına çıktı. Babası onu varis seçmişti ama sultan öldüğünde üvey erkek kardeşleriyle çatışması gerekti ve üstün geldi. Dirayetli bir hükümdar oldu, Son derece akıllı ve ileri görüşlü olan Raziye, kadınlara özgürlük sağlamak üzere her şeyden önce peçe ve çarşafı kaldırmış ve kendisi de buna örnek olmuştur. halkla birleşti, savaşlara katıldı, ancak kendisine karşı kurulan komplolardan kurtulamadı. Buna rağmen, 14. yüzyılda, gezginliğini bölgede de sürdüren tarihçi İbn Battuda, Raziyye’nin hâlâ dillerde olduğunu kaydetmişti, ki bunun anlamı hanım sultanın kolay silinmeyecek izler bırakmış olduğudur. Güneydoğu Asya adalarında yedi kadın hükümdar oldu, üçü Maldivler’de, dördü Endonezya’da. Maldivler kadın saltanatı üç nesil ve kırk yıl sürdü. Endonezya’da 1641’den 1699 yılına kadar dört prenses üst üste iktidara geçecekti (Tacelalem Safiyeddin, Nurelalem Nakiyeddin, İnayet Şah Zekiyeddin ve Kamalat Şah). İktidar savaşında karşıtları Mekke’den “Müslüman bir kadının devleti yönetmesinin caiz olamayacağı ve yasaca yasaklandığını” belirten bir fetva getirdikleri halde yine de saltanat sürdüler. 13. ve 17. yüzyıllar arasında Müslüman ülkelerde halifelerin karşı çıkmalarına, fetvalara, siyasal oyunlara karşın on beş kadın hükümdar, hükümranlığın bütün resmi belirtilerine sahip olarak tahta çıkabilmişti. Günümüzde Kadınlar dünya liderlerinin yüzde sekizinden daha az bir kısmını oluşturuyor.  Ama Avustralya’da Julian Gillard’ın başbakan seçilmesi bu oranın artacağına işaret etmişti.  Gillard ile birlikte dünyada kadın devlet başkanı ya da başbakan sayısı arttı.  2009 yılında da İzlanda, Hırvatistan ve Litvanya’da kadın liderler göreve getirilmiştr.  Liberya’nın devlet başkanı Ellen Johnson-Sirleaf ise Afrika’da seçilen tek kadın lider oldu. Almanya başbakanı Angela Merkel Avrupa siyasi sahnesinde başrolde oynuyor. İzlanda Başbakanı Johanna Sigurdardottir , sadece ülkesinin tek kadın lideri olmakla kalmadı, aynı zamanda dünyada gay olduğu bilinen ilk lider oldu.  Türkiye ise dünyada kadınlara oy kullanma hakkı tanıyan ilk ülkelerden biri olmasına karşın şimdiye sadece tek bir kadın başbakan çıkardı. Ekonomist olan Tansu Çiller 1993-1996 yılları arasında başbakanlık yaptı.  zamanımızda Dünyaya hükmeden 14 kadını hatırlamakta fayda var… 1-    Julia Gillard, Avustralya Başbakanı 2-    Angela Merkel, Almanya Başbakanı 3-    Jóhanna Sigurðardóttir, İzlanda Başbakanı 4-    Şeyh Hasina, Bangladeş Başbakanı 5-    Ellen Johnson-Sirleaf, Liberya Devlet Başkanı 6-    Pratibha Patil, Hindistan Devlet Başkanı 7-    Dalia Grybauskaite, Litvanya Devlet Başkanı 8-    Cristina Fernandez de Kirchner, Arjantin Devlet Başkanı 9-    Tarja Halonen, Finlandiya Cumhurbaşkanı 10-   Jadrenka Kosor, Hırvatistan Başbakanı 11-   Roza Otunbayeva, Kırgızistan Geçici Devlet Başkanı 12-   Doris Leuthard, İsviçre Cumhurbaşkanı 13-   Kamla Persad-Bissessar, Trinidad ve Tobago Başbakanı 14-   Mary McAleese, İrlanda Cumhurbaşkanı   Zaman geriye değil ileriye doğru  akmaktadır.Geride kalan saygıyla anılan kadın hükümdarlar günümüze ışık tutarak yol gösterecektir …Başarılı daha nice kadın yöneticilerin çıkacağını bilerek geleceğe yürüyoruz…
Ekleme Tarihi: 25 Aralık 2018 - Salı
Filiz Yıldız Arçukoğlu

DÜNYADA HÜKMEDEN KADINLAR / DİĞER YARIMIZ 6. Bölüm

İnsanlık tarihine damgasını vurmuş, hükümdarlığı süresince başarılar elde etmiş, halk tarafından sevilmiş kadınlara baktığımızda çok önemli ve değerli isimlerle karşılaşıyoruz…

Sayıları mı ? …çok fazlaymış , demek yeterli mi ?

Yapısı ve geleneği gereği anaerkil olan toplumların haricinde, hükümdarlıklarının çok büyük sevinçle karşılanmadığını da anlayabildiğimiz, bilgisini edindiğimiz bu  kadınlar, klasik taht kavgalarının yanı sıra cinsiyetleri yüzünden de ilave mücadeleler vermek durumunda kalmışlar..

Yazmak, araştırmak, okumak gerekli.…

Gerekli; çünkü diğer yarımıza yapılan haksızlığı anlayabilmek adına, dünya barışına yeniden kavuşabilmek adına ve sevginin tamamlanabilmesi adına….

 

Hangisinden başlasak, bahsetsek…

 

Nefertiti veya Kleopatra'dan da kat be kat güçlü olan, Bir erkek firavunu saf dışı bırakıp 21 sene koca Mısır'ı yöneten bir kadın.

İnanması güç de olsa, günümüzden neredeyse otuz beş asır önce bunu başarabilen bir kadın vardı….

Piramitlerin Kızı'. Hatşepsut…

Kocası erkek çocuk doğurmadı diye üzerine dansöz bir kadın getirip ,ondan olan çocuğu kendi evladı gibi bakan kadın… Olası bir isyanı engellemek için bir erkek gibi giyinmek zorunda kalan kadın. Diğer firavunlar gibi törenlere katıldı ve takma sakallık kullandı.

Döneminde birkaç kez karşı sesler çıkar gibi olunca orduyu toparlayarak sefere çıktı. En önde savaşıp halkına cesur olduğunu kanıtladı. Hatşepsut'un iktidarındaki Mısır çok zengindi. Çünkü döneminde pek çok hammadde kaynağı bulundu. Mimari ve taşımacılık oldukça gelişmişti…İzleri kolay kolay silinmedi hep hatırlandı.

 

Mısır dili, Yunanca, Arapça, Farsça, İbranice ve Latince bu diller arasında olan 9 dil bildiği ve matematikte yetenekli olan çok zeki bir kadın Kleopatra… Nedense Günümüzde sadece güzelliğinden ve güzellik sırlarından bahsedilen kraliçe.…Yaşadığı zamanda ülkesini dağılmaktan ve hak olan iktidarda kalan kraliçe hakkında bir rivayete görede aslında çirkindi ama …diye de söylemlere başlayan gereksiz cümleler…ne dersek diyelim sonuçta tarihte hükmeden kadın olarak geçmiş ..

o dilden dile dolaşan - Asur Kraliçesi ve Tanrıçası, MÖ 9. yüzyıl "Erkek düşkünü", "utanmaz" Kraliçe Semiramis'in efsanelere konu asma bahçeleri arasında, tarihsel bir aşk ilişkisi bulunduğu pek bilinmese de, öyküsü binlerce yıldır halkın dilinden günümüze aktarılan Semiramis….İllaki kadın olmaktan kaynaklı yüklenilen varsayımlar erk dilinde hep en öne çıkarılır. Evet vardı başarılıydı ama demek çk mu zor?

Çin tarihinde Kadını ikinci plana atan geleneksel görüşleri yıkan ve tahta çıkan kadın;, Wu Zetian.

683'te imparator hayata veda ettiğinde, Wu Zetian artık gelecek imparatorları tayin eder duruma gelmişti ve halkın isteği ile tahta çıktı…. Tang Hanedanı'nı ortadan kaldırdı, amacı hükümdarlığı kendi soyundan devam ettirmekti. Wu Zetian devrinde ekonomik ve kültürel alanda Çin'in durumu gayet iyiydi. Bürokraside bir dizi değişikliğe gitti …

Bitmedi…

Aquitaine’li Eleanor 1122-1204 Fransa’nın ilk Kraliçesi güzelliği ve çekiciliğiyle dikkat çekmesini yanı sıra politika üzerinde oldukça etkiliydi. Oğulları Aslan Yürekli Richard ve John İngiltere’nin güçlü krallarıydı. Aile bağları sayesinde tüm Avrupa’yı kontrol etti.

Elizabeth I 1533-1603. İngiltere’nin ‘Altın Saçlı Kraliçesi’ ülkeyi yok olmanın eşiğinden kurtardı ve bir dünya impratorluğu haline getiren ilk adımların atılmasında büyük rol oynadı.

Büyük Katerina 1729-1796 . Rusya’yı 18’inci yüzyılının en büyük gücü haline getiren , büyük çariçe zamanında yüz binlerce kilometrekarelik alan fethedildi. Rus İmparatorluğunun sağlam temelleri onun zamanında atıldı.

Liliu Kamakaeha ,  Hawaii'nin ilk ve fiilen hüküm süren tek kraliçesi. Aynı zamanda, 1898'de ABD'nin ilhak ettiği adaların son bağımsız hükümdarı olan kadın…

Kraliçe Victoria 1819-1901. İngiltere´yi güneş batmayan imparatorluk yapan kraliçe.

İslam tarihindeki en önemli ve en tanınmış kadın hükümdarlar ; Raziyye ve Şeceret üd-Dür, ikisi de Türk asıllıydı, Türkçe konuşurlardı. Raziyye iktidarı 1236’da Delhi’de, Şeceret üd-Dür 1250’de Mısır’da ele geçirdi.

Raziyye bin-Şemsüddin İltutmuş, babası Delhi Sultanı Elam Hanın tahtına çıktı. Babası onu varis seçmişti ama sultan öldüğünde üvey erkek kardeşleriyle çatışması gerekti ve üstün geldi. Dirayetli bir hükümdar oldu, Son derece akıllı ve ileri görüşlü olan Raziye, kadınlara özgürlük sağlamak üzere her şeyden önce peçe ve çarşafı kaldırmış ve kendisi de buna örnek olmuştur. halkla birleşti, savaşlara katıldı, ancak kendisine karşı kurulan komplolardan kurtulamadı. Buna rağmen, 14. yüzyılda, gezginliğini bölgede de sürdüren tarihçi İbn Battuda, Raziyye’nin hâlâ dillerde olduğunu kaydetmişti, ki bunun anlamı hanım sultanın kolay silinmeyecek izler bırakmış olduğudur.

Güneydoğu Asya adalarında yedi kadın hükümdar oldu, üçü Maldivler’de, dördü Endonezya’da. Maldivler kadın saltanatı üç nesil ve kırk yıl sürdü.

Endonezya’da 1641’den 1699 yılına kadar dört prenses üst üste iktidara geçecekti (Tacelalem Safiyeddin, Nurelalem Nakiyeddin, İnayet Şah Zekiyeddin ve Kamalat Şah). İktidar savaşında karşıtları Mekke’den “Müslüman bir kadının devleti yönetmesinin caiz olamayacağı ve yasaca yasaklandığını” belirten bir fetva getirdikleri halde yine de saltanat sürdüler.

13. ve 17. yüzyıllar arasında Müslüman ülkelerde halifelerin karşı çıkmalarına, fetvalara, siyasal oyunlara karşın on beş kadın hükümdar, hükümranlığın bütün resmi belirtilerine sahip olarak tahta çıkabilmişti.

Günümüzde Kadınlar dünya liderlerinin yüzde sekizinden daha az bir kısmını oluşturuyor. 

Ama Avustralya’da Julian Gillard’ın başbakan seçilmesi bu oranın artacağına işaret etmişti. 

Gillard ile birlikte dünyada kadın devlet başkanı ya da başbakan sayısı arttı. 
2009 yılında da İzlanda, Hırvatistan ve Litvanya’da kadın liderler göreve getirilmiştr. 

Liberya’nın devlet başkanı Ellen Johnson-Sirleaf ise Afrika’da seçilen tek kadın lider oldu.

Almanya başbakanı Angela Merkel Avrupa siyasi sahnesinde başrolde oynuyor. İzlanda Başbakanı Johanna Sigurdardottir , sadece ülkesinin tek kadın lideri olmakla kalmadı, aynı zamanda dünyada gay olduğu bilinen ilk lider oldu. 

Türkiye ise dünyada kadınlara oy kullanma hakkı tanıyan ilk ülkelerden biri olmasına karşın şimdiye sadece tek bir kadın başbakan çıkardı. Ekonomist olan Tansu Çiller 1993-1996 yılları arasında başbakanlık yaptı. 

zamanımızda Dünyaya hükmeden 14 kadını hatırlamakta fayda var…

1-    Julia Gillard, Avustralya Başbakanı
2-    Angela Merkel, Almanya Başbakanı
3-    Jóhanna Sigurðardóttir, İzlanda Başbakanı
4-    Şeyh Hasina, Bangladeş Başbakanı
5-    Ellen Johnson-Sirleaf, Liberya Devlet Başkanı
6-    Pratibha Patil, Hindistan Devlet Başkanı
7-    Dalia Grybauskaite, Litvanya Devlet Başkanı
8-    Cristina Fernandez de Kirchner, Arjantin Devlet Başkanı
9-    Tarja Halonen, Finlandiya Cumhurbaşkanı
10-   Jadrenka Kosor, Hırvatistan Başbakanı
11-   Roza Otunbayeva, Kırgızistan Geçici Devlet Başkanı
12-   Doris Leuthard, İsviçre Cumhurbaşkanı
13-   Kamla Persad-Bissessar, Trinidad ve Tobago Başbakanı
14-   Mary McAleese, İrlanda Cumhurbaşkanı


 

Zaman geriye değil ileriye doğru  akmaktadır.Geride kalan saygıyla anılan kadın hükümdarlar günümüze ışık tutarak yol gösterecektir …Başarılı daha nice kadın yöneticilerin çıkacağını bilerek geleceğe yürüyoruz…

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve canakkaleninsesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Diğer Yazıları

27
Temmuz
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.