Uz: Gemi Var Ama Türkleşme Yoksa Güç de Yok

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçe görüşmeleri sırasında söz alan İYİ Parti Çanakkale Milletvekili Rıdvan Uz, Türkiye’nin son yıllarda büyüttüğü sondaj filosunu bu kez teknik kapasite değil, insan kaynağı politikaları üzerinden eleştirdi. Uz, gemi sayısındaki artışın kamuoyuna “enerji gücü” olarak sunulduğunu ancak bu büyümenin sürdürülebilir ve milli bir enerji politikası anlamına gelmediğini savundu. Konuşmasında, Türkiye’nin sondaj gemisi sayısını altıya çıkarmasının tek başına bir başarı ölçütü olamayacağını belirten Uz, “Sorun gemi sayısı değil, o gemileri kimlerin yönettiğidir” dedi. Devlet aklıyla planlanması gereken konunun; strateji, kapasite ve insan kaynağı bütünlüğü olduğunu vurgulayan Uz, bu üç başlığın birbirinden koparıldığı bir enerji politikasının kalıcı güç üretemeyeceğini söyledi. Karadeniz’deki doğal gaz keşfinin üzerinden beş yılı aşkın süre geçtiğini hatırlatan Uz, bu süreçte filonun büyütülmesine rağmen yerli ve nitelikli uzman oranının aynı ölçüde artırılamadığını dile getirdi. Kritik görevlerde yabancı personele olan bağımlılığın devam ettiğini ifade eden Uz, bunun yalnızca teknik değil, aynı zamanda güvenlik ve sürdürülebilirlik sorunu olduğunu kaydetti. Sondaj gemilerine verilen isimlere de dikkat çeken Uz, “Kanuni, Fatih, Yavuz, Abdülhamit… İsimler güçlü ama asıl soru şu: Bu gemilerde kaç tane Fatih, kaç tane Yavuz yetişiyor?” sözleriyle eleştirisini sertleştirdi. Kuyu kontrolü, dinamik pozisyonlama (DP), BOP sistemleri, sübseya operasyonları ve başmühendislik gibi hayati alanlarda görev yapan Türk uzman sayısının yetersiz olduğunu söyledi. Uz, yalnızca uzman yetiştirmenin de yeterli olmadığını belirterek, yetiştirilen mühendislerin kamu kurumlarında tutulamadığını ve özel sektöre ya da yurt dışına yöneldiğini vurguladı. “Yetiştirip kaybediyorsanız, yatırım yapmış olmuyorsunuz; kaynak israf ediyorsunuz” ifadelerini kullandı. İktidarın sondaj filosunu yurt dışı faaliyetlerle gerekçelendirmesini de eleştiren Uz, Pakistan ve Somali gibi ülkelerde planlanan çalışmaların netlikten uzak olduğunu söyledi. “Bayrak göstermek güç değildir” diyen Uz, hangi anlaşmalarla, hangi takvimle ve hangi insan kaynağıyla bu operasyonların yürütüleceğinin açıklanması gerektiğini belirtti. Konuşmasının sonunda somut talepler sıralayan Rıdvan Uz, enerji filosu için bağlayıcı bir ‘Türkleşme takvimi’ hazırlanmasını istedi. Kritik görevlerde hedeflenen yerli uzman oranlarının, sertifikalı personel sayılarının ve eğitim planlarının kamuoyuyla şeffaf biçimde paylaşılması gerektiğini vurguladı. “Gemiye isim vermek kolaydır. Zor olan, o gemilerde kendi insanını yetiştirmek ve tutmaktır” diyen Uz, enerji politikalarında çeliğin değil, insan kaynağının merkeze alınması gerektiğini ifade ederek konuşmasını tamamladı.