Balık Kılçığı Ekonomiye Kazandırılacak

MEHMET BAYER - Sanayi tesislerinde ayrıştırıldıktan sonra atıl hale gelen balık kılçıkları, ağır metalden arındırma işlemlerinden diş dolgusu oluşturulmasına kadar pek çok alanda elverişli şekilde kullanılabilecek. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Yetiştiricilik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bayram Kızılkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, balık kılçıklarıyla ilgili 18 ay sürecek projesine başladığını söyledi.   Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından onaylanan projesinin temel hedefinin, sanayide atıl duruma gelen balık ürünlerinin geri dönüşümünü sağlamak olduğunu belirten Kızılkaya, "Projemizi, yetiştiricilikte, balık yemi yapılmasından tutun ağır metalin temizlenmesine, bazı çevresel uygulamalara kadar birçok alanda kullanmak üzere oluşturduk" dedi.   Çalışmasının aşamalarına ilişkin bilgi veren Kızılkaya, önce bir fabrikadan balık kılçıkları temin ettiklerini dile getirdi.       Kılçıkları etten ayırıp toz haline getirdiklerine değinen Kızılkaya, şöyle devam etti:   "Bu tozlar, mikron büyüklüğünde. Bazıları gözle görülebilir, bazılarının ise ancak mikroskopla gözlemi yapılabilir. Bunların yüzey modifikasyonları birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin antibakteriyel yüzeylerden tutun, parmak izi, su tutmayan yüzeyler gibi birçok alanda işlevsel olabilir. Böylelikle niteliksiz olan balık kemiğini, nitelikli hale getirmiş oluyoruz. Temel amacımız; özelliksiz, çok fazla kullanılmayan bir maddeyi daha kullanışlı düzeye getirmek."   "Birçok alanda kullanılabilecek nitelikte bir malzemedir"   Projedeki ilk çalışmanın çevre uygulamalarında, daha sonraki aşamaların ise tıp ve biyoteknoloji alanlarında olacağını aktaran Kızılkaya, kılçıkların ham maddesinin hidroksiapatitten, yüzde 30'unun da organik kısımdan oluştuğu bilgisini verdi.   Hidroksiapatitin, kalsiyum fosfat olduğunu bildiren Kızılkaya, şunları kaydetti:   "Kalsiyum fosfat, biyojenik bir yapı. Bu da insan vücuduna zararlı değil hatta faydaları var. Birçok alanda kullanılabilecek nitelikte bir malzemedir. Bunun üzerine yoğunlaşmamızın temel nedeni de budur. Yılda ortalama 70-80 ton balık kemiği atıl hale geliyor. Evlerimizde kullandığımız su arıtma cihazları var. Bu suyu arıtır, bir şekilde bize temiz su temin eder. Bunların içindeki absorban maddeler değişiktir. Bunların bazılarının fiyatı çok pahalıdır. Bazen de ucuz ancak niteliksiz olur. Mesela bu projemizi geliştirdiğimizde su arıtma cihazının içine yerleştirdiğimiz balık kemikleri suyu arıtabilecek. Diş alanında implantlarda apetit kullanılmaktadır. Elde ettiğimiz verileri biraz daha geliştirebilirsek balık kemiklerinin özelikle dişçilikte kullanılması mümkün. Dolgularda, dolguların oluşmasında bu maddeden faydalanılabilir." - Çanakkale