Yeni Teknolojiyle Kanser Dahil Zor Hastalıklara Umut

İlaç keşfinde devrim niteliğinde bir adım, Monte Rosa Therapeutics’ten geldi. Şirketin Science dergisinde yayımlanan son çalışmasında, "molecular glue degrader (MGD)" adı verilen özel bir teknolojiyle, şimdiye kadar "ilaçlanamaz" olarak kabul edilen 100’den fazla protein ilk kez başarıyla hedeflendi. Bu gelişmede yapay zekâ (AI) destekli analiz ve modelleme yöntemlerinin kilit rol oynadığı belirtiliyor. Molecular glue teknolojisi, klasik inhibitörlerin aksine, iki farklı proteini bir araya getirerek hücresel yıkım mekanizmalarını aktive eden küçük moleküller kullanıyor. Böylece hedef protein, doğal yıkım süreci olan proteazom yoluyla hücreden uzaklaştırılıyor. Bu yaklaşım, özellikle aktif bölgesi bulunmayan ya da yüzeyi ilaç bağlamaya uygun olmayan “zorlu” protein hedefleri için umut verici bir çözüm sunuyor. Monte Rosa’nın çalışmasında, yapay zekâ destekli biyoinformatik araçlar sayesinde 100’den fazla yeni hedef protein belirlenerek, bu proteinlerin spesifik olarak yıkımını sağlayan moleküler yapıştırıcılar geliştirildi. Bu başarı, farmasötik araştırmalarda devrim niteliğinde görülüyor çünkü daha önce "ilaç geliştirilemez" olarak sınıflandırılan bu proteinler, şimdi potansiyel terapötik hedefler haline geldi. Uzmanlar, molecular glue teknolojisinin özellikle kanser, nörodejeneratif hastalıklar ve bazı otoimmün bozukluklar gibi geleneksel tedavilere dirençli hastalıklarda çığır açabileceğini vurguluyor. Üstelik bu teknoloji, daha düşük dozda ilaçla daha yüksek biyolojik etki sağlama potansiyeli taşıyor. Monte Rosa Therapeutics’in öncülük ettiği bu çalışma, AI destekli moleküler farmakolojinin gelecekte nasıl bir dönüştürücü güç olabileceğinin somut bir örneği olarak değerlendiriliyor. Bu gelişme, ilaç endüstrisinde hem bilimsel hem ekonomik açıdan yeni bir dönemin kapısını aralıyor.