Lozan Üniversitesi’nden Nouria Hernandez ve Lozan Federal Politeknik Üniversitesi (EPFL)’nden Felix Naef önderliğinde yapılan bir araştırma, karaciğerde üretilen proteinlerin vücudun günlük ritmine göre faaliyet gösterdiklerini ortaya koydu. Bu proteinlerin düzeylerindeki günlük değişimleri bilmek diyabet ve diğer metabolik hastalıklar için tedavi geliştirilebilmesi açısından büyük önem teşkil ediyor.   Vücudun günlük ritmi örneğin, kıta değiştirince uyku düzenimizin bozulmasına neden olan mekanizmadan sorumlu. Bu ritim aslında tüm memelilerde mevcut ve sadece uyku düzenimizin değil vücut sıcaklığından metabolizmaya kadar vücudun içindeki tüm olayların zamanlamasını düzenliyor. Günlük ritim, fizyolojik açıdan uzun süredir bilinen bir olgu olsa da, moleküler düzeydeki etkileri yeni yeni ölçülüyor. Hernandez ve Naef önderliğinde yapılan bu çalışma, genlerin de vücudun günlük ritmine uyumlu bir şekilde sabah ve akşam farklı şekilde çalıştıklarını gösterdi.   Genler, DNA’yı paketleyen histon proteinleri onlara bağlanmadığı sürece aktif olurlar. Aktif genler önlerindeki DNA dizisine, RNA polimeraz (Pol II) enzimin bağlanmasıyla mesajcı RNA üretilmesini sağlarlar. Bu işleme gen ifadesi denir. Araştırmacılar, fare karaciğerindeki tüm gen ifadelerindeki değişimleri ölçüp, bu değişimlerin sabah ve akşam dalgaları şeklinde gerçekleştiğini gösterdiler. Bu değişim proteinlerin üretim seviyesini de etkiliyor. Karaciğerde gün boyunca üretilen bu proteinler daha sonra yağ ve şeker metabolizmasında da görev alıyorlar.   Bu sonuçlar, sabit sandığımız protein seviyelerinin aslında gün içinde bile ne kadar değişkenlik gösterdiğini ortaya koyuyor. Bu karmaşık sistemi anlamak, metabolik hastalıklara tedavi geliştirilmesinde de yardımcı olacaktır.      Kaynak: http://www.plosbiology.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pbio.1001442