Tablo karamsar: Türkiye'de Her 5 Şirketten Biri İflas Etti, İcra Dosyaları Patladı

Türkiye ekonomisindeki kırılgan yapıyı ortaya koyan dikkat çekici bir rapor yayımlandı. Bağımsız düşünce kuruluşu Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından hazırlanan “Türkiye’nin İcra ve İflas Raporu”, şirketlerin içinde bulunduğu darboğazı, icra dosyalarındaki artışı ve reel sektörün sürdürülemez borç yükünü tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi. Raporun en çarpıcı bulgularından biri, her beş şirketten birinin fiilen iflas etmiş durumda olduğu. Bu işletmeler, faaliyetlerini sürdürebilecek ekonomik yeterliliğe sahip olmamakla birlikte çeşitli teşvik, borçlanma ve yapay desteklerle ayakta kalmaya çalışıyor. Enstitü bu firmaları “zombi şirket” olarak tanımlarken, söz konusu şirketlerin oranı %20'ye yaklaşmış durumda. IMF’nin 2023 tarihli raporuna göre, Türkiye zaten halka açık olmayan zombi şirket oranlarında dünya lideriydi. Yeni bulgular ise bu durumun daha da derinleştiğini ve özellikle KOBİ’lerin enflasyon karşısında ezildiğini ortaya koydu. Finansman Artıyor Gibi Görünüyor Ama Gerçek Öyle Değil Ocak 2023 – Mayıs 2025 döneminde KOBİ kredileri %120 oranında artış gösterdi. Ancak bu süreçte kümülatif enflasyonun %240’ı aşması, KOBİ’lerin gerçek borçlanma kapasitesinin ciddi şekilde eridiğini ortaya koydu. Krediler nominal olarak artsa da reel anlamda yetersiz kaldı ve işletmelerin nakit akışlarını döndüremediği vurgulandı. İcra Dosyalarında Patlama, Sürelerde Kriz Rapor, icra ve iflas dairelerinde patlayan dosya sayılarına da dikkat çekti. 2015 yılında 26,2 milyon olan dosya sayısı, 2023’te 38,3 milyona ulaşarak tarihi zirveyi gördü. 2024’te bu rakam 32,7 milyona gerilese de kriz halen büyümeye devam ediyor. Üstelik bu dosyaların işleme alınma süresi de alarm veriyor. 2023’te 582 gün olan ortalama işlem süresi, 2024’te 918 güne çıktı. Yaklaşık %57’lik bu artış, yargı sisteminin icra yükü altında ezildiğini gösteriyor. Ekonomik Suçlar Katlanıyor Raporda yer alan bir diğer önemli başlık ise ekonomik suçlardaki artış. 2024 yılı itibarıyla her 14 kişiden biri ekonomik suçlarla ilişkilendirildi. Adalet Bakanlığı verilerine göre mal varlığına karşı suçlar, son üç yılda kesintisiz artış gösterdi. 2022’de 5,8 milyon olan şüpheli sayısı, 2024’te 6 milyonu aştı. Suç sayısı ise 9 milyona yaklaşarak tehlikeli bir eşiği zorladı. Ekonomik Sürdürülebilirlik Tehlikede Toplum Çalışmaları Enstitüsü, “zombi şirketler”in ve iflas dalgasının, yalnızca işletmelerin değil, tüm ekonomik sistemin sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini belirtiyor. Rapor, istihdamdan sosyal güvenliğe kadar birçok alanda büyük risklerin kapıda olduğuna işaret ediyor.