Bayram günü ülke genelinde bayram namazı sonrası kurbanlıklar kesilmeye başlanır ve yeni kesilmiş hayvanın eti hemen tüketilmek üzere kavrulur. Etler sindirimi zor olan besinlerdir. Özellikle yeni kesilmiş hayvanın etinde rigor motris (ölüm sertliği) olur ve etteki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluğa yol açar. Bu nedenle kurban etleri kesildikten sonra hemen tüketilmemeli, buzdolabında 24 saat dinlendirilmeli veya marine edilerek buzdolabında en az 8 saat bekletildikten sonra tüketilmelidir. Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir. Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarılmalı ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Etler buzdolabında -2 santigrat derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede 3-6 ay saklanabilmektedir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı ˮmikroorganizmalarˮ için üreme ortamı oluşturur. Bu yüzden etlerin, ˮoda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değilˮ, yine buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır. Etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan kaçınılmalıdır. Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık (en az 15 cm) eti yakmayacak ve ˮkömürleşmeˮ sağlamayacak şekilde ayarlanmalıdır. Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli ˮkanserojen maddelerinˮ oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir. Kırmızı et; iyi kalite hayvansal proteinin yanı sıra, demir, çinko, fosfor, magnezyum mineralleri ile B12, B6, B1 ve A vitaminleri içermektedir. Etler, C ve E vitaminini içermezler. Bu nedenle etlerin mutlaka sebzelerle birlikte pişirilmesi veya etlerin yanında C vitamininden zengin sebze ve salata tüketilmesi oldukça önemlidir. Sebzelerde bulunan C vitamini, ette bulunan demirin emilimini arttırır. Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının kolesterol oranını yükseltmesi ve kalori miktarını arttırması sebebiyle et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır. Kurban bayramının geleneksel yemeği kavurma kendi suyunda, kısık ateşte pişirme yapılmalıdır. Bayram günü uyandıktan sonra ilk 1 saat içinde hafif bir kahvaltı yapılmalıdır. Günün ilk öğününde kurban etinin beklenmesi uzun süre açlık yaratır. Uzun süren açlık durumu kan şekerini düşürür, vücut metabolizma hızını yavaşlatır ve yüksek kalori alımına (fazla besin tüketimi) sebep olur. Kavurma ve kırmızı et sindirim sorunu yaratmaması için öğle öğününde tüketilmeli, akşam öğününde ise sindirimi kolay olan sebze, kurubaklagil gibi posa içeriği yüksek yemekler tercih edilmelidir. Etlerin yanında rafine edilmiş pilav/makarna yerine bulgur/esmer pirinç; asitli/gazlı içecekler yerine ayran/yoğurt/cacık tüketilmelidir. Ekmek olarak beyaz undan yapılmış somun ekmek, lavaş, yufka, bazlama yerine tam buğday, tam tahıllı ekmek veya tam çavdar ekmeği tercih edilmelidir. Gün içerisinde 2-3 saat aralık olacak şekilde ana ve ara öğünler ayarlanmalı çok sık besin tüketiminden kaçınılmalıdır. Bayram ziyaretlerinde; meyve suları/gazlı içecekler yerine açık çay/bitki çayları; hamur tatlıları/çikolata yerine sütlü tatlılar/dondurma/meyveler tercih edilmelidir. Tükettiğimiz besinlerin sindirim ve emiliminin daha hızlı gerçekleşebilmesi için günlük (2-2.5 lt) su tüketimine dikkat edilmeli ve günlük 30-60 dk orta tempolu yürüyüşler yapılmalıdır. İl Sağlık Müdürlüğü olarak tüm halkımızın Kurban Bayramında sağlıklı, mutlu ve sevgi dolu bir bayram geçirmelerini dileriz. Kamuoyuna saygıyla duyurulur. Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü