Sağlık Bakanı Koca, Kovid-19'la mücadelede acil kullanımına onay verilen Sputnik V ile ilgili 6 ayda 50 milyon doz aşı teslim edilmesi ve ilk sevkiyatın bu ay gerçekleşmesinin beklendiğini söyledi. Peki halihazırda pek çok ülkede uygulanan bu aşı hakkında neler biliniyor?  6 Ayda 50 Milyon Doz Alacağız: Rus Aşısı Sputnik V Hakkında Neler Biliniyor? Spunik V aşısının en kısa sürede Türkiye'de kullanımına başlanacağını belirten Bakan Fahrettin Koca, bugünkü açıklamasında şunları söyledi:  "6 ayda 50 milyon doz aşı teslim edilmesi ve ilk sevkiyatın bu ay gerçekleşmesi beklenmektedir. Mayıstan itibaren aşıların ilk etabının geleceğini söylemek istiyorum. Bir hafta 10 gün içinde ne kadar aşının gelebileceği konusu netleşmiş olacak."   Rusya daha önce Sputnik V aşısının Türkiye'de üretimi için Viscoran şirketi ile anlaşmaya varıldığını duyurmuştu. Üretiminin önümüzdeki aylarda başlaması bekleniyor. Sputnik aşısı, İngiltere'de geliştirilen Oxford/AstraZeneca ve Belçika'da geliştirilen Janssen aşısına benzer bir şekilde çalışıyor. Benzer şekilde iki doz olarak uygulanıyor. Koronavirüsün hücreye tutunduğu proteinler, zararsız hale getirilen grip virüsüyle vücuda enjekte ediliyor ve vücudun bağışıklık kazanması öngörülüyor. Adı nereden geliyor? Rusya daha önce Sputnik V aşısının Türkiye'de üretimi için Viscoran şirketi ile anlaşmaya varıldığını duyurmuştu. Üretiminin önümüzdeki aylarda başlaması bekleniyor. Sputnik aşısı, İngiltere'de geliştirilen Oxford/AstraZeneca ve Belçika'da geliştirilen Janssen aşısına benzer bir şekilde çalışıyor. Benzer şekilde iki doz olarak uygulanıyor. Koronavirüsün hücreye tutunduğu proteinler, zararsız hale getirilen grip virüsüyle vücuda enjekte ediliyor ve vücudun bağışıklık kazanması öngörülüyor. Rusya, Ağustos 2020'de genel kullanım için Kovid-19 aşısı geliştirdiğini duyuran ilk ülke oldu. Aşıya 1957'de fırlattığı ilk uydusu Sputnik'in adını verdi. Devlet televizyonunun haberlerinde bu gelişme, 60 yıldan uzun süre önce ilk uydu Sputnik fırlatıldığında olduğu gibi Rus biliminin önder olduğuna yönelik bir kanıt olarak sunuldu. Aralık ayında da Rusya'da kitlesel kullanıma sunuldu. Ancak bu aşı konusunda yapılan faz çalışmaları ve elde edilen verilerle ilgili şeffaflık eksikliği olduğu yönünde Rusya'ya eleştiriler yöneltildi. Ne kadar etkili? Sputnik V ile ilgili tartışma ve kaygıların başında etkinliğine ilişkin verilerin şeffaf bir şekilde paylaşılmadığı geliyor. Ancak tıp dergisi Lancet'te geçtiğimiz aylarda yayımlanan Faz 3 sonuçlarında, Sputnik V'in benzer teknolojiyle Batılı ülkeler tarafından geliştirilen aşılarla eş düzeyde, yüzde 91,6 oranında etkili olduğunu ortaya koydu. Denemeler sırasında gönüllüler arasında hiçbir ciddi reaksiyon görülmediği açıklandı. Aşı yapılan grupta ağır hastalık ve ölüm de görülmedi. Sputnik V aşısı halihazırda Rusya'nın yanı sıra Arjantin, Filistin, Venezuela, Macaristan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran'da da kullanılıyor. Rusya'da şu anda üç farklı aşı kullanılıyor. Nüfusun ise yalnızca yüzde 4,3'lük bir kesimine en az bir doz aşı yapılmış durumda. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Mart ayında aşı oldu. Ancak hangi aşının yapıldığı açıklanmadı. Sputnik V nasıl çalışıyor?   Diğer aşıların aksine Sputnik V'in 21 gün arayla yapılan iki dozunda birbirlerinden hafif şekilde farklı olan iki versiyon kullanılıyor. İki doz da farklı vektörlerle koronavirüsün dikensi proteinini hedef alıyor. Uzmanlar aynı versiyonun iki kez kullanılması yerine, iki değişik formülle bağışıklık sisteminin daha da güçlendirilmesinin amaçlandığını söylüyor. Virüsün genetik kodunu bu şekilde vücuda güvenle tanıtmak, hasta olmadan tehdidi tanımasını ve mücadele etmesini sağlıyor. Aşıdan sonra vücut, özellikle koronavirüsle mücadele edebilecek antikorlar üretmeye başlıyor. BBC Türkçe