Değişen iklimlerin hava kirliliği etkisini arttırıcı etkiye sahip olduğu ve bunun da ölüm oranlarını yükselttiği tahmin ediliyor; ancak çalışma bunun çok az etkeni olduğunu ve hava kirliliğiyle bağlantılı var olan ölüm oranlarının sadece küçük bir kısmına tekâbül ettiğini gösteriyor.   12 Temmuz 2013’te Journal Environmental Research Letters dergisinde yayımlanan çalışma, 470.000 civarında insanın her yıl insan kaynaklı ozon artışından öldüğünü öne sürüyor. Ayrıca 2,1 milyon ölümün de her yıl insan kaynaklı küçük parçacık (PM2.5) artışından meydana geldiğini tahmin ediyor. Bu küçük parçacıklar havada asılı kalıyor ve nefes alındığı takdirde ciğerlerin derinliklerine gidebiliyor, böylece kanser ve diğer solunum yolu hastalıklarına sebep olabiliyor.   Kuzey Kaliforniya Üniversitesi'nden çalışmanın yardımcı yazarı, Jason West :    "Tahminlerimiz dışarıdaki hava kirliliğini sağlık için tehdit unsuru en yüksek çevresel risk faktörü haline getiriyor. Bu ölümlerin çoğunun Doğu Asya ve Güney Asya’da, nüfusun yoğun ve hava kirliliğinin had safhada olduğu bölgelerde olduğu tahmin ediliyor” diyor. Tahminlerine göre her yıl değişen iklimin ozon sebebiyle neden olduğu ölü sayısı 1500 ve PM2.5 nedenli ölü sayısı ise 2200. İklim değişimleri birçok yoldan hava kirliliğini arttırıp azaltabiliyor. Sıcaklık ve nem bu maddelerin havada oluşumunu ve hayat süresini değiştirebiliyor, ayrıca yağmur bu maddelerin birikme süresini etkileyebiliyor.   Yüksek sıcaklıklar ayrıca ağaçların sağladığı organik bileşik salınımını da artırıyor ki bunlar daha sonra atmosferde reaksiyona girip ozon ve diğer maddelerin oluşumunu sağlıyor.   West devam ederek :   “Geçmişte çok az çalışma iklim değişikliklerinin hava sağlığı ve kalitesi yönünden etkilerini bulmaya yöneldi. Bizim bulduğumuz, geçmiş iklim değişimlerinin genel hava kirliliği üzerinde çok az etkeni olduğu” diyor.   Çalışmalarında, araştırmacılar bir grup iklim modeli kullanarak 2000 ve 1850 yılları arasındaki ozon ve PM2.5 konsantrasyonlarını canlandırdılar. Toplam 14 model ozon simülasyonu ve 6 model PM2.5 simülasyonu elde edildi.   Önceki iklimsel çalışmalar da kullanıldıktan sonra belli konsantrasyonlardaki hava kirliliğini kullanarak şimdiki küresel ölüm oranlarındaki etkileri bulundu.   Araştırmacıların sonuçları önceki hava kirliliği ve ölüm oranı çalışmalarıyla kıyaslanabiliyor; ancak hangi iklim modelini kullandığınıza yönelik bazı varyasyonlar ortaya çıkabiliyor.   West ekliyor:    “Farklı atmosferik dağılımlara göre belli bilinmezlikler olduğunu da bulduk.  Bu önceleri olduğu gibi gelecekte sadece bir model kullanılmaması gerektiğini gösteren bir uyarı gibi.”     Kaynak: earthsky.org