DNAʹdan Yüz Biçimi Belirleniyor

Tanımadığınız birisinin DNA'sına bakıp nasıl bir yüze sahip olduğunu belirleyebilmek artık mümkün. Halen bir cinayet mahallinden alınan DNA örneği, şüpheliler arasından katilin bulunmasında belirleyici olabiliyor. Ancak eldeki DNA örneği muhtemel şüphelilerin DNA'ları ile uyuşmuyorsa katilin kim olabileceği belirsizleşiyor. Şimdi yeni bir gelişme bu soruna çözüm bulacağa benziyor. Polis artık eldeki DNA'dan, şüpheli kişinin robot resmini oluşturabilecek. Hatta bu teknikle ölmüş fakat elde resmi bulunmayan kişilerin veya çok eskiden yaşamış kişilerin de yüz resimleri ortaya konabilecek. Genlerin vücudun her organını belirlediği gibi yüz hatlarını da belirlediği zaten bilinen bir gerçek. Ancak hangi genlerin hangi özellikleri nasıl belirlediği bilinmeyen ve üzerinde yoğun çalışılan bir konu. Önceleri kişinin ırkını, etnik kökenini, saç ve göz rengini belirleyen genler bulundu. 2012'de Hollanda Roterdam'daki Erasmus Üniversitesinden Manfred Kayser ve ekibi, yüz hatlarını etkileyen beş geni daha belirlediler. Fakat bu buluş bir yüz resminin ortaya konması için henüz yeterli değildi. ABD'deki Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nden nüfus genetikçisi Mark Shriver ve Belçika Leuven Katolik Üniversitesinden görüntüleme uzmanı Peter Claes, birlikte yaptıkları çalışmalarda Avrupa ve Batı Afrika melez kökenleri olan 600 gönüllüyü incelediler. Saf Avrupa ve Batı Afrika kökenli kişilerin yüz yapılarının değişik olmasına dayanarak, melezlerin ebeveynden alınan genlere göre yüz yapılarının nasıl değiştiğini araştırdılar. Deneklerin yüz yapıları bir stereografik kamera ile 3 boyutlu olarak kaydedildi. Her kayıttan, örneğin göz bebeğinin orta noktası, burnun uç noktası gibi dokuz değişik özellik çıkarıldı. Daha sonra bu dokuz noktanın koordinatları resme göre normalize edilerek 7000 noktalık bir ızgara üzerine taşındı. Bunun yanında ekip, bir istatistiksel yöntem geliştirerek, genlerin, cinsiyetin, etnik kökenin yüzdeki bu noktaları, yani yüz biçimini, nasıl etkilediğini belirledi. Araştırmacılar geliştirdikleri modeli kullanarak, deneklerin cinsiyet ve ırk ayırımını da göz önüne aldıklarında 20 gende 24 varyasyonun yüz özelliklerini belirlemekte etkili olduklarını buldular. Bulguların henüz polisiye olaylarda güvenle kullanılabilir düzeyde olmadığı kabul edilmekte. Ama polise bazı ipuçları verebilecek. Araştırmacılardan biri şimdi polisle birlikte çalışarak Pennsylvania'daki 2 tecavüz olayında failin yakalanmasına yardımcı olmakta.