Tüp bebek tedavilerinde başarı oranını artırma potansiyeline sahip olan eksozom uygulaması, son dönemde bilim dünyasında dikkat çeken yenilikçi bir yaklaşım olarak öne çıkıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Direktörü Prof. Dr. Tayfun Kutlu’nun açıklamalarına göre, bu yöntem özellikle yumurtalık rezervi düşük kadınlarda yeni bir umut kaynağı olabilir.

Eksozomlar, vücut hücrelerinin birbiriyle iletişim kurmak amacıyla salgıladığı mikroskobik keseciklerdir. Bu kesecikler; proteinler, büyüme faktörleri ve genetik materyaller içeren, hücreler arası mesaj taşıyıcı yapılardır. Laboratuvar ortamında kandan veya dokulardan izole edilen bu kesecikler, hedef dokuya enjekte edildiğinde hücresel iletişimi artırarak o bölgedeki yenilenmeyi ve fonksiyon artışını destekler.

Uygulama iki yöntemle gerçekleştirilebilir: Kişinin kendi kanından elde edilen otolog yöntem ya da başka bireylerden alınan ve genellikle bebeklerin göbek kordonu kök hücrelerinden ayrıştırılan allojenik yöntem. Tüp bebek alanında genellikle otolog yöntem tercih ediliyor. Adet dönemleri dışında herhangi bir zamanda uygulanabilen işlem, anestezi altında ve ultrason eşliğinde yaklaşık 20 dakika sürüyor.

Eksozomlar çoğu zaman kök hücrelerle karıştırılsa da işlevsel açıdan farklıdır. Kök hücreler doğrudan hasarlı dokuyu onarırken, eksozomlar yalnızca hücrelere onarım mesajı gönderir. Bu nedenle doğrudan hücre üretmeyip hücresel işlevi yönlendiren bir mekanizma sunar.

Prof. Dr. Kutlu, bu yöntemin özellikle standart tüp bebek tedavilerine yeterli yanıt vermeyen kadınlarda, erken menopoz veya prematür yumurtalık yetmezliği gibi durumlarda PRP ve hormon tedavileriyle birlikte kullanıldığında başarı oranlarını artırabileceğini belirtiyor. Ancak bu tedavi, her hastaya uygulanması gereken bir yöntem değil. Yumurta sayısı yeterli olan bireylerde ek tedavilere gerek duyulmayabilir.

Her ne kadar işlem genel olarak güvenli kabul edilse de, teorik olarak yumurta toplama işlemine benzer şekilde bazı riskler içerebilir. Enfeksiyon, kanama ve nadiren organ yaralanması gibi riskler göz önünde bulundurulmalıdır.

Henüz deneysel aşamada olan eksozom tedavisinin, önümüzdeki yıllarda tüp bebek dışında dermatoloji, kozmetik ve ortopedi gibi birçok tıbbi branşta yaygın olarak kullanılabileceği öngörülüyor. Bilimsel araştırmalar arttıkça bu yöntemin potansiyel kullanım alanları da genişleyecek gibi görünüyor.