Ayvalık, zeytinyağı üretiminde sadece Türkiye’nin değil, aynı zamanda dünyanın da önde gelen merkezlerinden biri olarak biliniyor. Ancak bu üretim başarısının ardında yalnızca zeytin ağaçlarının bolluğu değil, aynı zamanda bu ürünlerin fabrikalara ulaşmasını sağlayan geleneksel taşıma yollarının varlığı da önemli bir yere sahip. Ayvalık Alan Başkanlığı, tam da bu noktada devreye girerek, geçmişte zeytinlerin üretim alanlarından kent merkezindeki atölye ve fabrikalara yük hayvanları aracılığıyla taşındığı yolları kayıt altına almak üzere bir saha çalışması başlattı.

Yürütülen bu çalışma kapsamında, bölgedeki zeytinliklerle endüstriyel üretim merkezleri arasında kullanılan güzergâhların tespiti yapılıyor. Hedef, kültürel peyzajla endüstriyel miras arasında fiziksel bağları ortaya koymak ve bunların bilimsel yöntemlerle belgelenmesini sağlamak.

Ayvalık Alan Başkanı Dr. Berrin Akın, yaptığı açıklamada bu yolların sadece üretim değil, aynı zamanda kentin sosyo-ekonomik gelişiminde de önemli rol oynadığını vurguladı. “Bugün endüstri mirası olarak tanımladığımız Ayvalık’ın zeytinyağı geçmişi, doğudaki zeytinlik alanlardan fabrikalara yapılan geleneksel taşıma pratikleriyle şekillenmiştir. Bu yollar, sadece mal taşıma değil, tarih taşıyan rotalardır” dedi.

Çalışmaya Ayvalık Yönetim Planı Danışma Kurulu üyesi Doç. Dr. Hasan Sercan Sağlam, Ayvalık Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’ndan Levent Karakoç ve yerel tarih araştırmacısı Taylan Köken gibi uzman isimler de destek verdi. Yerel bilgi birikimi ile akademik yaklaşımın birleştiği bu proje, bölgenin mirasını daha derinlikli şekilde anlamaya ve gelecek nesillere aktarmaya katkı sunmayı amaçlıyor.

Bu çalışma sonunda elde edilecek veriler, Ayvalık’ın kültürel ve endüstriyel geçmişine dair yeni açılımlar sunacak ve kentin UNESCO miras süreci başta olmak üzere pek çok platformda daha güçlü bir temsil kazanmasına yardımcı olacak.