Ayvacık ilçesine bağlı Gülpınar köyünde bulunan Apollon Smintheus Kutsal Alanıʹnda 1980 yılında başlayan kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor. Şu ana kadarki restorasyon çalışmaları kapsamında daha önce yağmalanan orijinal mermer ve andezit basamakların yerine imitasyon olarak beyaz çimento, mermer pirinci ve mermer tozundan oluşan harç kullanılarak yeni basamaklalar yapıldı. Eldeki orijinal ve imitasyon sütun parçaları birleştirilerek, tapınağın Güney giriş cephesine 8 sütun dikildi. Bu yıl ise tapınağın konseptine uygun şekilde basamakların bir bölümüne mitolojiye göre, 2 bin yıl önce Apollon Smintheus Kutsal Alanıʹnda yaşadığı rivayet edilen farelerin polyesterden yapılan 79 tane maketi tapınağın basamaklarına yerleştirildi. Gelen ziyaretçiler, tapınakta miteolojik öykünün tüm figürlerini görme imkanına sahip oluyor. Ancak farelerle tapınağı ilk bakışta anlamlandıramayan ziyaretçiler kısa süreli şok yaşıyor. Ziyaretçiler, resotrasyon çalışmalarını yürüten yetkililerden aldıkları bilgiyle gerçeği öğreniyor. Ziyaretçiler, maket farelerle bol bol hatıra fotoğrafı çekiniyor. Apollon Smintheus Tapınağıʹnı eşi Günan, çocukları Mert ve Yiğit Türkpençe ile birlikte gezen Seher Türkpençe, “Tapınağı çok büyük bir keyifle gezdik. Açıkçası böyle etkileyici bir manzara görmeyi beklemiyorduk. Özellikle tapınağı gezerken bu tarihi eserlerin bozulmadan bugüne kadar korunmuş olması bizi hem mutlu etti, hem de keyif verdi. Tapınağı gezerken, hamam alanı çok ilgimizi çekti. Gerçekten orada arınarak, o dönemde bile tanrılara hazırlandıklarını gördük. Çok keyifle gezdik. Fareler çok ilginç tabi. Gelenleri fareler karşılıyor. Smintheus fare demekmiş, onu öğrendik. Aslında bulunduğumuz alanda Çanakkale bölgesinin en değerli ve en kutsal alanı, en büyük tapınağıymış. Bilmiyorduk ve tekrar gelmeyi düşünüyoruzˮ dedi. MİTELOJİYE GÖRE TANRI APOLLON BU FARELERİ BİR SİLAH OLARAK KULLANMIŞ Apollon Smintheus Tapınağı’na gelen ziyaretçileri yol boyunca Apollon Smintheus yazılarının karşıladığını belirten kazı ikinci başkanı Doç Dr. Davut Kaplan, ˮSmintheus, Apollonʹun sıfatı demek, fare demek. Burası Apollon Smintheusʹa adanmış bir kutsal alan yani bir şehir değil. Bu tapınak aşağı yukarı kazı ve restorasyon dahil 39ʹuncu senesini tamamladı. Bu senede mitolojide geçen bu fareler tapınakla bütünleşsin diye, insanlar daha rahat anlasın ve en azından Smintheusʹun ne olduğunu bilsinler diye basamaklara imitasyon, minyatür fareler oturtuldu. Görüyorsunuz, farelerin tipleri değişik. Bazıları tanrı Apollonʹa dua ediyor, şükran sunuyor. Bazıları çok üzgün ve zayıf. Bazıları şişman ve sevimli. Aslında mitelojiye göre tanrı Apollon bu fareleri bir silah olarak kullanmış. Zaman zaman insanları cezalandırmış, zaman zaman da mükafatlandırmışˮ diye konuştu.